Online spelen is leuk, laten we daar niet omheen draaien. Even je hoofd leegmaken, een potje gamen met vrienden of nieuwe mensen ontmoeten in een digitale wereld. Maar terwijl jij druk bezig bent met die ene killstreak, highscore of casino jackpot, loert er aan de achterkant iets veel minder gezelligs: dataverzameling. En nee, dat is geen spookverhaal of overdreven paniekzaaierij.
Wat je misschien niet direct in de gaten hebt, is dat je naam, e-mailadres, geboortedatum of zelfs IP-adres waardevolle informatie is. Niet alleen voor marketingbedrijven, maar ook voor cybercriminelen. Die hebben geen interesse in je topscore, maar wel in jouw identiteit. En hoe meer info ze van je hebben, hoe makkelijker ze zich als jou kunnen voordoen.
Een online game lijkt misschien onschuldig, maar het is in feite een netwerkdienst. En net als bij sociale media of webshops worden er gegevens verzameld. Soms om het spel soepeler te laten draaien of om in-game aankopen mogelijk te maken. Maar vaak gaat het verder dan je denkt, en verder dan nodig is.
Steeds meer Nederlanders beseffen dit maar al te goed, en gaan dan ook op zoek naar manieren om hun online identiteit te verbergen. Een goed voorbeeld is de online gokwereld, waar er heel wat persoonlijke én financiële gegevens in omloop zijn.
Wanneer je als speler bewust kiest voor anoniem gokken bij een veilige buitenlandse goksite (want binnen Nederland is anoniem spelen verboden), dan slaap je een stuk geruster. Want als je geen gegevens deelt, kunnen die ook niet worden gestolen of misbruikt!
Veel games hebben tegenwoordig hun eigen valuta of bieden in-game aankopen aan, zoals skins, extra levens of seizoenspassen. Daarvoor moet je meestal betalen met echte euro’s. En dus voer je je betaalgegevens in.
Als dat niet goed beveiligd is, ben je de pineut. En zelfs als het wél goed beveiligd is, blijft het een risico. Hier een kort lijstje waarom je extra voorzichtig moet zijn:
De meeste mensen klikken bij het aanmelden op “akkoord” zonder het privacybeleid te lezen. Begrijpelijk, want die dingen zijn lang, saai en staan vol juridisch gebrabbel.
Maar juist daar staat wat er met je gegevens gebeurt. Veel games delen data met derde partijen. En nee, dat is zelden in jouw voordeel. Vaak wordt het gebruikt voor gepersonaliseerde advertenties, maar soms ook gewoon doorverkocht.
En dan hebben we het nog niet eens over die zogenaamde “gratis” spellen. Want ja, je betaalt niet met geld, maar met je data. En dat wordt netjes in pakketten aangeboden aan wie het maar wil kopen. Hoe meer je speelt, hoe meer je weggeeft – zonder dat je het in de gaten hebt.
Je denkt misschien: “Wat kan iemand nou doen met alleen mijn naam en e-mail?” Nou, best veel dus. Cybercriminelen gebruiken die info om geloofwaardige nepberichten te sturen, bijvoorbeeld zogenaamd van je gameplatform met een link om je wachtwoord te wijzigen. Klik je daarop? Dan geef je ze zelf toegang.
Dit soort aanvallen heet social engineering en komt erg vaak voor in Nederland. Volgens cijfers uit 2022 is twee op de vijf medewerkers reeds in aanmerking gekomen met deze vorm van manipulatie. Het is dus geen hack in de traditionele zin, maar eerder een slimme truc.
En het werkt. Vooral als mensen niet doorhebben hoeveel informatie ze eigenlijk al prijsgegeven hebben. Je wordt dan zelf onbewust de zwakste schakel in je eigen online veiligheid.
Iedere klik, aankoop of interactie wordt ergens opgeslagen. Veel games volgen je gedrag: hoe lang je speelt, welke keuzes je maakt, waar je op klikt. Handig voor ontwikkelaars om de game te verbeteren, maar ook een goudmijn voor adverteerders. Ze weten precies of je liever sluipt of ramt, of je houdt van outfits of wapens, en welke tijden je online bent.
Als je die gegevens combineert met je profielinfo, heb je al snel een heel compleet beeld van wie je bent, wat je leuk vindt, en misschien zelfs waar je woont. Klinkt eng? Is het ook. En nee, dit is geen overdrijving – bedrijven doen dit echt.
Je hoeft echt niet alles te blokkeren of te stoppen met gamen. Maar een beetje bewust omgaan met je gegevens kan een hoop ellende voorkomen. Hier zijn een paar praktische tips:
Online gamen is een geweldige manier om te ontspannen, mensen te ontmoeten of jezelf uit te dagen. Maar het is géén vrijbrief om je hele identiteit op tafel te gooien. Je weet nooit wie er meekijkt of meeluistert. Dus wees zuinig met je gegevens en geef alleen het hoognodige weg.
Net als in een goed spel draait het om slimme keuzes maken. Niet alles delen is daar eentje van. Dus: speel gerust, lach, win, verlies, maar hou je digitale achterdeur goed op slot. Je privacy is geen extra leven – op = op.
